Còn gọi là Xương rằng ba cạnh (Euphorbia antiquorum L.) thuộc họ Thầu dầu (Euphorbiaceae).
Mô tả: Cây nhỏ mọng nước có thể cao đến 7 - 8m phân nhiều cành phị nước. Cành có 3 cành lồi. Lá nhỏ, mọng nước, mọc ở trên cành lồi củ cành, cuống rất ngắn, hai lá kèm biến thành gai. Cụm hoa mọc ở những chỗ lõm của mép cành, có 1 - 7 bao chung, hợp thành ngù, mỗi bao chung nằm trên 2 lá bắc phân thùy rộng, các tuyến mặt chẻ đôi. Trong bao chung có nhiều nhị tương ứng với các hoa đực thoái hóa và 1 nhụy ứng với 1 hoa cái. Quả nhỏ màu xanh, có 3 mảnh, có vòi nhụy tồn tại. Toàn cây có nhựa mủ.
Bộ phận dùng: Nhựa và cành cây.
Nơi sống và thu hái: cây được trồng làm hàng rào và làm cảnh. Trồng bằng cành. Thu hái cành quanh năm, bóc lấy vỏ, nướng nóng để dùng. Nhựa chích từ cây tươi.
Hoạt chất và tác dụng: Thân Xương rồng chứa friedelan 3-Ol C30H52O; epi - friedelan 36-Ol C30H52O, a-taraxerol C30H50O và f-taraxerol.
Nhựa Xương rồng chứa f-amyrin C30H50O, xycloartenol C30H50O, euphol y-euphorbol và euphorbol C31H52O. Toàn cây chứa axit xitric, axit tactric và axit fumaric.
Xương rồng chỉ mới được sử dụng trong phạm vị dân gian. Nhân dân thường đừng nhựa Xương rồng làm thuốc chữa đau bụng, tẩy, tháo nước, nhưng cần phải pha chế với nhiều vị thuốc khác cho đỡ các tác dụng quá mạnh. Dùng ngoài làm thuốc chữa đau răng, sâu răng, làm thuốc sát trùng, diệt sâu bọ, trị ghẻ.
Cách dùng: Đề chữa đau răng, sâu răng, lấy một khúc cành độ 10 - 15cm, bóc bỏ vỏ, nướng chín, giã nhỏ, lấy nhựa bôi, ngày 2 lần, nhưng sau mỗi lần ngậm, phải súc miệng sạch, tránh nuốt nước. Tránh dùng nhựa sống vì có chất độc, tuyệt đối không được để bắn vào mắt.
Để trị thủy thũng, muốn tháo nước, nhỏ 20 giọt nhựa Xương rồng trên bánh tráng có vừng đem nướng, tán thành bột, chia làm 3 lân uống, sáng, trưa và tối, nếu xổ nhiều quá, thì không uống mấy lần sau. Nếu uống nhầm nhựa tươi bị ngộ độc, thì phải uống lòng trắng trứng hoặc sữa tươi.
Trích nguồn: CÂY THUỐC TRỊ BỆNH THÔNG DỤNG của PTS. Võ Văn Chi
Xem thêm: Chữa bệnh Mắt Tai Răng Họng - Xương Rồng
Nhận xét
Đăng nhận xét